Vroeger leerde je op school dat de Rijn bij Lobith ons land binnen komt. Maar dat klopt niet (meer). Ooit was het wel zo, maar omdat in de loop der tijd de stroom van de Rijn is veranderd en de grens is verlegd, komt de Rijn sinds 1817 ons land binnen bij het plaatsje Spijk. Het toponiem Spijk komt voor op diverse plaatsen in Nederland. Het woord duidt op een landtong. Een landtong is een in water uitlopende strook land. En , Lobith ligt allang niet meer aan de Rijn.
Bij Spijk raakt de Rijn voor het eerst aan Nederlands grondgebied, maar de overzijde van de rivier is hier nog Duitsland. Vlak voor Millingen zijn beide oevers Nederlands grondgebied.
De stroom heet hier Boven-Rijn, maar wordt veelal gewoon als Rijn aangeduid. De Boven-Rijn loopt van de grens bij Spijk tot de Pannerdense Kop. Dit is dus inclusief het Bijlandsch Kanaal en in de Nederlandse taal ook inclusief de Duitse linker rivierhelft van Spijk tot Millingen, terwijl dit stukje grensrivier in de Duitse taal Niederrhein wordt genoemd.
Wij wandeen een lekker rondje op de rand van Nederland en Duitsland.
We starten in Tolkamer en wandelen dan naar Spijk. Vanuit Spijk steken we de grens over en belkimmen de Eltenberg. Vanuit Elten gaan we dan richting Herwen om dan te eindigen in Tolkamer.
Tijdens het rondje houden wij continu zicht op de torenspits van de Vitus-kerk op de Eltenberg
Nadat we gestart zijn in Tolkamer lopen we direct langs de Rijn. Boten varen volop over de Rijn.
Vanuit Tolkamer wandelen wij De Geuzenwaard in. Dit is een natuurgebied in de uiterwaarden van de Rijn bij Lobith Het gebied bestaat uit ongeveer 250 hectare aan moerassen, graslanden en waterpartijen en is ontstaan door de aanleg van nevengeulen en het afgraven van klei.
In de Geuzenwaard ligt een deel van de Oude Rijn dat verland is. De oude Rijn is langs natuurlijke weg veranderd in land. In de Guzenwaard staan veel wilde bloemen. Het is in ieder geval een prachtig begin van deze wandeling.
Verlande Oude Rijn
Zicht op de Oude Rijn
Dan wandelen we richting Spijk. Voor Spijk en het gehele Rijnstrangengebied was de baksteenindustrie erg belangrijk. De talrijk aanwezige vette klei uit de Rijn, is uitermate geschikt als grondstof voor de baksteenindustrie en daarom hebben zich in de loop der tijd diverse steenfabrieken gevestigd aan de Spijksedijk. De teloorgang van de steenindustrie had voor het dorp langs de Rijn ingrijpende gevolgen: de slager en de bakker zijn allemaal verdwenen. Slechts één baksteenfabriek staat nog aan de Spijksedijk en de andere steenhallen zijn een plek geworden voor andere doeleinden. Een monumentale steenfabriekkraan is een stille getuige waar vroeger de schepen van zand en steenkool gelost werden en met gebakken stenen geladen werden
Wandelend langs de Spijkensedijk met zicht op De Rijn.
Dan komen we aan bij het punt waar de Rijn Nederland binnenstroomt.
Grenssteen 660 staat op de Spijksedijk waar de Rijn ons land binnenkomt. Und so weiter, is een groot betonnen object dat de de plaats markeert waar de Rijn Nederland binnenkomt. Maar dit heeft nog wel een eigen verhaal........wandelend aangekomen op het punt waar de Rijn Nederland binnenkomt, levert teleurstelling op bij mij. We kunnen niet aan de oevers van de Rijn komen en er is geen punt van markering. Althans, dat denk ik. Susan wijst nog naar deze grote (grens)steen, maar dat wuif ik weg. Enigzins teleurgesteld lopen we verder, zonder foto ook.....eenmaal thuis toch eens nazoeken op internet hoe dit zit. Wat blijkt....de grenssteen Und so weiter was dus wel degelijk het punt van markering. Dus ook terug geweest om bovenstaande foto te maken!
Zicht op de plek waar De Rijn Nederland binnen stroomt
Vervolgens wandelen we door naar het natuurreservaat Die Moiedtjes. Dit is een klein natuurgebied. Het gebied is wild en betoverend, soms zelfs ontoegankelijk, met ongelooflijk veel vijvers op een klein gebied.
Dan volgt de beklimming naar de Eltenberg. De 'berg' heeft een hoogte van 82,4 meter. V Tussen 1949 en 1963 maakte de Eltenberg deel uit van Nederland. Geografisch bezien is het nog steeds een onderdeel van het heuvelachtige bosgebied Montferland.
Eenmaal op de Eltenberg hebben we prachtig 'Blick in das Rheintal'. In de verte is zelfs de brug in Emmerich waar te nemen.
Nadat we een heerlijke pannenkoek hebben gegeten zetten we de wandeling weer voort.
Dan komen we aan in een mooi natuurlandschap: Het Rijnstrangengebied. Dit is de oude rivierarm van de Rijn, nu de Oude Rijn genoemd. De uit twee waterlopen bestaande dode rivierloop is in totaal 21,7 km lang. Het was tot het gereed komen van het Pannerdensch Kanaal in 1707 de hoofdroute die het Rijnwater volgde richting Noordzee. Het gebied Rijnstrangen is een gevarieerd landschap van oeverwallen, stroomruggen, crevassegeulen, oude beddingen en kommen. Naast enkele kleine dorpen bestaat het vooral uit landbouwgronden en natuurgebieden. De Oude Rijn ontvangt nog wel wat water van het grensriviertje de Die Wild dat ook een oude Rijnloop is. In het Deltaprogramma wordt het gebied van de Rijnstrangen gezien als grootschalige mogelijkheid voor tijdelijke berging van Rijnwater bij extreem hoge waterstanden.
In het Erfkamerlingschap wordt de ontwikkeling van waterriet gestimuleerd. Waterriet is schaars in de Nederlandse moerasgebieden.
Ten noorden van Spijk: dit meanderende riviertje, “Die Wild”/”De Wild”, ook een oude rivierarm van de Boven-Rijn,
vormt hier de grens tussen Nederland en Duitsland
Via de Bijland wandelen we weer terug naar Tolkamer.
Reactie plaatsen
Reacties